ठरवले तर होते की आपले जे जे काही काम असेल ते मराठी माणसाकडूनच करून घ्यायचे, दूकानात जायचे तर शहाडे-आठवले यांच्याच किंवा जोशी फॅमीली स्टोअर नाहीतर आयडीयल बुक डेपो ( नावावर जाउ नका, दूकाने मराठी, ब्राह्मण माणसांची आहेत !), हॉटेलात जायचे तर तांबे किवा 'केळकर विश्रांति भुवनच' ! कपडे घ्यायचे ते सिंघानियाच्या रेमंडचे कारण तिकडचे विक्रेते १००% मराठी असतात ! बिल्डर परांजपेच हवा। बॅक हवी संघपरीवारातली, घराचे नूतनीकरण मराठी माणसाकडूनच करून घ्यायचे भले त्याचे कारागिर भय्ये असू देत, सूतार, प्लंबर, रंगारी, वायरमन, मेकॅनिक , ब्रोकरपण मराठीच हवा !
प्रसंग १ - शहाडे-आठवले यांच्या दूकानात पाउल टाकले। बराच काळ सेल्समन कोणी पुढे आलाच नाही. मालक पण जागचा हालला नाही ! पंखे सगळे बंद ! शेवटी मीच विचारले धोतर जोडी, साडी, पंचे घ्यायचे आहेत. 'काय ताप आहे' असा चेहरा करत एक सेल्समन पुढे आला. तुमचे बजेट सांगा आधी म्हणजे त्या हीशोबाने काढतो, उगाच पसारा करणार नाही मी ! मी बजेट सांगितले. मग त्याने काही साड्यांची बाडे काढली. ती उघडून दाखवायचे पण कष्ट तो घेत नव्हता तेव्हा मी साडी घ्यायचा विचार सोडूनच दिला, धोतराचे पान घेतले, पंचे/टॉवेल घेतले (कारण त्यात आवडी निवडीचा प्रश्न येतोच कोठे ?) बिल झाले काहीतरी ३६६ रूपड्याच्या आसपास, मी मालकाला ४०० रू. दिल्यावर मालक कडाडलेच ! बोहनीच्या टायमाला तरी निदान सुटे पैसे काढायचे ना राव ! मी म्हणालो, नाही आहेत सूटे, काय करायचे आता ? माल ठेउन जा आणि बघा आसपास सुटे कोठे मिळतात का ! मी माल सोडून जे दूकान सोडले ते परत कधीही तिकडे फिरकलो सुद्धा नाही ! गंमत बघा लोकल मध्ये रूपयाला संत्रे विकणारा भय्या १०० ची नोट दिलीत तरी कूरकूर करत नाही , काहीही करून, अगदी कोणाच्या हातापाया पडून सुद्धा, सूटे पैसे करतो पण गिर्हाईक सोडत नाही !
प्रसंग २ - मराठी ब्रोकर हवा म्हणून मी दादरचे पॉप्युलर गाठले। मालक कारखानीस. सगळा स्टाफ त्याच्या नात्या-गोत्यातलाच आणि बायकाच ! तिथे गेल्यावर कधीही हसून स्वागत झाले नाही ! ब्रोकरेज जास्त लावायचाच पण पेमेंट सुद्धा वेळेवर होत नसे. भावात पण हेराफेरी करायचाच. पुढे डीमॅटचा काळ आला. शेयर द्यायचे असतील तर चलन ( Delivery Instruction ) घ्यायचे २५ रू. जास्त घेउ लागला नाहीतर मग द्या तुम्हीच ! फोनवर कोणतीही कामे होत नसत, त्यासाठी दादर गाठावेच लागे ! शेयर विकत घ्यायचे असतील तर आधी चेक जमा करावा लागे. फोनवर order घेत नसे ! शेवटी मला याचा अगदी उबग आला. वडाळ्याला असेच भटकत असताना "Magnum Invesetment" चा बोर्डे बघितला. मालक जैन होता. तरूण होता. हसतमुख. आगत-स्वागत झाले. माणूस बरा वाटला म्हणून त्याच्याकडूनच व्यवहार करायचे ठरवले. पुढची ६ वर्षे, icici direct मध्ये online खाते उघडेपर्यंत तोच माझा ब्रोकर होता शिवाय IT Return सुद्धा तोच भरायचा ! ब्रोकरेज कारखानिसच्या अर्धे, तत्पर सेवा, कितीही मोठी ऑर्डर फोनवर घ्यायचा. दर दिवाळीला मुहुर्त सौद्याचे आमंत्रण अजूनही देतो !
प्रसंग - ३) इस्त्रीवाला - आधी मराठीच पकडला होता। काही दिवस चांगले गेले. पण जसे काम वाढत चालले , गडी बदलला. आधी सकाळी टाकलेले कपडे संध्याकाळी तयार असायचे पण मग हाच वेळ दोन दिवसावर गेला. मी म्हटले, अरे काम वाढले आहे, तर अजून थोडी माणसे ठेव पण कपडे वेळेवर देत जा. त्याचे उतर 'परवडत नाय !' मित्राकडे भैया सकाळी कपडे घेउन जायचा आणि संध्याकाळी परत सुद्धा आणायचा. सगळा हिशोब महीन्यामध्ये एकदाच करायचा ! शेवटी भैयालाच जवळ केला !
प्रसंग - ४ ) घराचे नूतनीकरण करायचे होते। साधारण २.५० लाखाचे काम होते. मराठी कंत्राटदार अनेक वेळा निरोप देउन घरी आलाच नाही. एकदा वाटेत दिसल्यावर त्यालाच घरी आणले. कोटेशन दे म्हणालो, तर शक्य नाही बोलला, जसे काम होत जाईल सांगत जाईन ! सामान माझ्या ओळखीच्या दूकानातून आणणार पण बरोबर तुम्ही यायचे नाही, का ? तर म्हणे मग दूकानदार भाव वाढवून सांगतो ! काम सलग पूर्ण करणार का ? करीन -- पण दूसरे मोठे काम मिळाले तर थोडे तुमचे काम लांबेल. पैसे कसे द्यायचे - सगळेच आधी दिलेत तर बरे , मग लगेच काम सुरू करतो. शेवटी त्याचा नाद सोडला आणि एका अण्णाला पकडले. फोन केल्यावर १० मिनीटात घरी हजर, टेप घेउन ! प्रत्येक कामाचे डीटेल कोटेशन दूसर्याच दिवशी तयार, सामान तुम्ही आणा किंवा मी आणतो, choice is yours ! काम २१ दिवसात पूर्ण करीन नाहीतर दर दिवशी ५०० रू. पेनल्टी लावा ! शेवटी त्यालाच काम दिले. pop चे काम करणारे सगळे कारागिर मुसलमान ! मानखुर्द वरून यायचे पण वेळे आधी यायचे व शेवटची गाडी पकडून जायचे. लोडशेडींगची वेळ डोक्यात ठेउन कामाचे नियोजन करायचे. या धंद्यात एकही मराठी माणूस नाही ! प्रचंड कष्टाचे काम आहे हे ! रंगारी मात्र मराठी होते. पण काम चालू झाल्यावर त्यांनी जे रंग दाखवले की मला त्यांना काम आहे त्याच स्थितीत सोडून हाकलून द्यावे लागले !
प्रसंग ५ - सूतार - वडाळ्याला असताना लाकडी फर्निचर करून घ्यायचे ठरवले। सूतार मराठीच पकडला. कारखान्यात सगळे करतो व घरी आणून जोडतो म्हणाला. गुढी पाडव्याला फर्निचर मिळणार होते पण पाडवा म्हणजे दिवाळीतला, उलटून गेल्यावर मिळाले ! मध्ये तोंड दाखवायचा पण आगाउ पैसे मागायला ! फर्निचर घरी लागले पण पॉलीशचे काम करायला परत काही आला नाही. मी फोन केला तेव्हा म्हणाला की बजेट संपले ! ते मला शेवटी भय्याकडूनच करून घ्यावे लागले !
प्रसंग ६ - सोसायटीचे दुरूस्ती (गळती) काम - मी मराठी ठेकेदाराकडून कोटेशन आणले आणि एकाने भय्याकडून। बैठकीत दोन्ही उघडली गेली. मराठी माणसाचे कोटेशन होते २.५० लाखाचे तर भय्याचे ५० हजाराचे. दोघे एकाच प्रकारे काम करणार होते तरी एवढा फरक ? शेवटी ठरवले की फूटावर दर द्या, ज्या भागात गळती आहे तेवढेच काम करा. कारण एकाच बाजूलाच (जी वार्याची दिशा होती) गळती होती. मराठी 'नाय जमत बोलला', भय्याने १२ रू फूट भाव दिला व १० हजारात काम झाले !
प्रसंग ७ - ग्रिलचे काम - जागा ताब्यात घ्यायच्या आधीच एका मराठी कारागिराला अर्धे पैसे आगाउ देउन सर्व फीटींग करायला सांगितले होते। पनवेलला रहायला गेलो आणि महीना झाला तरी फक्त सेफ्टी डोअरच लागले ! शेवटी कंटाळून पैसे भांडून परत घ्यायला लागले व एका बिहारी मुसलमानाकडून कमी पैशात काम करून घ्यावे लागले !
प्रसंग ८ - मराठी वॉचमन - मोठ्या हट्टाने मी ठेवला पण महीनाभरात त्याने अगदी वात आणला। उशीरा येणे, आल्यावर गुल होणे, कामे धड न करणे हे प्रकार सहन करत असतानाचा , चक्क दारू पिउन कामावर येउ लागला व पगार वाढवून द्या म्हणून सांगू लागला. शेवटी त्याला हाकलावेच लागले आता नेपाळी गुरखा आहे !
प्रसंग ९ - घरात लहान सहान कामे निघत असतातच पण दर वेळी हूकमी माणूस कोण मिळणार ? आमच्या कामावर एक शिपाई होता, तो बोलला, साहेब सगळे घोडे ड्रील वाचून अडते, नायतर मी कवाबी यायला तयार आहे। मी त्याला १२०० रूपयाचे ड्रील घेउन दिले. चार महीने झाले , थोडे काम मिळाले की महीना १०० रूपये असे परत कर असे सांगितले. गडी तयार झाला. माझ्या घरी तसेच आसपासची कामे करू लागला. त्याला चांगली कमाईपण होउ लागली ! असेच सहा महीने गेले आणि माझ्या लक्षात आले की गडी पैसे परत करत नाही आहे. चौकशी केली तर कळले की त्याने चक्क नोकरी सोडली आहे व आता रीपब्लीकन पार्टीचे काम करतो ! निरोप दिल्यावर आला, सगळे पैसे परत केले वर या कामात जाम झगझग आहे , पार्टीचे काम मस्त, चांगले पैसे मिळतात, तवा नोकरी बी सोडली ! काही महीन्यापुर्वीच कळले की त्याची अन्नान्न दशा आहे, दारू पिउन तबेतीची पण पार वाट लावून घेतली आहे कधी टपकेल भरवसा नाही !
प्रसंग १० - पनवेलचे घर स्टेशन पासून थोडे लांबच आहे. रोजची पायपीट शक्य होत नाही . स्कूटर घेण्यापेक्षा एक रिक्षा घेउ, मराठी तरूणाला चालवायला देउ, त्याने फक्त मला सकाळी स्टेशनला सोडायचे व महीना ठराविक रक्कम द्यायची असे काहीसे घाटत होते. एका मराठी रिक्षावाल्याला मनातली बात सांगितली तेव्हा तो बोलला , शहाणे असाल तर हे खूळ काढून टाका, स्कूटर घ्या आणि मोकळे व्हा ! मी विचारले का रे बाबा ? तेव्हा तो म्हणाला की स्वत: चालवणार असाल तरच चार पैसे कमवाल. गावातल्या माणसाला चालवायला द्याल तर पस्तवाल. तो तीचा एका वर्षातच पार खूळखूळा करून टाकेल. फालतू दुरूस्ती दाखवून तुमचे महीन्याचे पैसेपण देणार नाही. तुमच्या ताब्यात रिक्षा जेव्हा परत मिळेल तेव्हा तीला भंगाराची किंमत मिळेल ! मला आतापर्यंतच्या आयुष्यात मिळालेला एकमेव योग्य सल्ला !
३ टिप्पण्या:
Even I have similar experiences. Unfortunately.
That is one of the reason I am not actively supporting Raj Thakaray campaigns.
Thodya far farkane ase anubhav sagalyna yetach asatil.. fakt marathi nahi tar itar lok sudhha gandavtatach ki, aso...
Vaeet abubhavabarobar changale anubhav takale asate tar lekh samatol zala asta ase vatae..
Baki, tumache sagale lekh vachanyayogya asatat..asech lihit ja..
BABA
100% agree
टिप्पणी पोस्ट करा