“एटीएम नव्हे चक्रव्यूह “ हा किस्सा तब्बल आठ वर्षापुर्वीचा तर हा प्रसंग अगदी फडफडता, 4 जुलै, माझ्या वाढदिवसाच्या दिवशीच घडलेला.
पैसे खाणारी माणसे असतात तशी काही मशीन सुद्धा पैसे खातात. माणसाचा गुण नाही पण वाण लागणारच ना ! रेल्वे स्थानकावर वजन छापून देणारी मशीन रूपया दोन रूपये गिळंकृत करतात, कार्ड वापरून पैसे काढताना पैसे प्रत्यक्षात हातात पडतच नाहीत पण बॅलन्स मात्र कमी होतो व हे सगळे निस्तरायला आपले रक्त आटवावे लागते याचा अनुभव सुद्धा अनेकांनी घेतलेला असेल. त्या दिवशी माझे कार्ड मात्र कोटक बँकेच्या मशीनने चक्क गिळून टाकले !
वाढदिवसाची मित्रांना पार्टी द्यायची म्हणून कार्यालयाकडून अगदी जवळ, कोपर्यावरच असलेल्या कोटकच्या एटीएम केंद्रात शिरलो. एटीएम खाचेत योग्य दिशेने आता ढकलताच ते पुर्ण आत गेले व लगेच बाहेर सुद्धा आले. हा प्रकार मला नवा होता. जुन्या मशीनमध्ये कार्ड खाचेत पुर्ण आत जाते व व्यवहार संपला की ते आपसूकच बाहेर येते. नव्या यंत्रात ते हातात ठेवूनच स्वाइप करायचे असते. इकडे मात्र पिन नंबर न विचारताच कार्ड बाहेर कसे आले म्हणून मी चक्रावलो. स्क्रीनवर काही सूचना पण नव्हती. नेटवर्क खराब असेल म्हणून मी ते कार्ड परत आत ढकलले तर परत ते बाहेर आले ! सकाळची वेळ असल्याने विचारायला कोणी रांगेत उभे नव्हते , सुरक्षा रक्षक आपली टोपी ठेवून गुल झाला होता व आत मदतीसाठी फोन सुद्धा दिसत नव्हता. मी कार्ड योग्य बाजूने ढकलत आहोत याची खात्री करून कार्ड परत आत ढकलले. आता मात्र ते कार्ड परत बाहेर आले नाही ! मी आता स्क्रीनवर पिन टाकण्याचा संदेश येण्याची वाट बघू लागलो पण तसे काहीच झाले नाही. आधीसारखे कार्डही बाहेर आले नाही ! मी मशीनवरच्या सगळ्या की दाबून बघितल्या पण काहीही उपयोग झाला नाही. मशीन निगरगट्टासारखे वागत होते. मग मी जरा डोळसपणे मशीनवरच्या सूचना वाचल्या व मग कळले की कार्ड बाहेर आले की आपल्या ताब्यात घ्यायचे आहे व पुढेचे सोपस्कार ! मी दूसर्या बँकेचे कार्ड वापरून व्यवहार पुरा केला. पण आत अडकून पडलेल्या कार्डाचे काय ?
एटीएम केंद्राला लागूनच कोटक बँकेची शाखासुद्धा होती. आत जावून सगळा प्रकार सांगितला व कार्ड परत मिळण्यासाठी काय करावे लागेल याची विचारणा केली. आधी त्या कर्मचार्याने माझ्याकडे एक बापुडवाणा कटाक्ष टाकला व आता विसरा ते कार्ड असे पुटपुटला. माझा कानावर विश्वासच बसला नाही. अहो , असे कसे म्हणता ? एरवी अशी कार्ड ज्या बँकेची असतात त्या बँकेला परत करायची असतात व ज्याने त्याने आपल्या बँकेतुन ती घ्यायची असतात. मी त्याला परत परत उलट-सूलट प्रश्न विचारून हैराण केल्यावर त्याने सांगितले की या मशीनमध्ये तशी सोयच नाही. दोन संधी दिल्यावर मशीन तुमचे कार्ड सरळ पोटात घेवून नष्ट करते ! त्याचे अगदी तुकडे करते ! आम्ही काहीही करू शकत नाही. तुमच्या बँकेला कळवून तुम्हाला आता नवे कार्ड घ्यावे लागेल !
एवढा कसा मी हा असे वाटून मला स्वत:ची लाज वाटत होतीच पण ते कार्ड मी गेली 15 वर्षे वापरत होतो म्हणून थोडा सेन्टी सुद्धा झालो, वाढदिवसाच्या दिवशीच असे घडावे याची खंत बोचत होतीच ! ते शुद्ध एटीएम कार्ड होते. आता बँकांनी एटीएम-कम-डेबिट कार्ड आणली आहेत व निखळ एटीएम कार्ड देणे बंदच केले आहे ! फक्त एटीएम कार्ड असल्याने त्यासाठी कोणतेही शूल्क नव्हते, डेबिट कार्ड गळ्यात मारून बँका खातेदाराकडून वर्षाला निदान 100 रूपये उकळतात. माझी आयसीआयसीआय बँक गेली अनेक वर्षे तुम्ही डेबिट कार्ड घ्या असे आधी विनवीत होती व मग धमकावित होती पण मी भीक घातली नव्हती. आरबीआय कडे तक्रार करीन व खाते सुद्धा बंद करीन असा दम देवून मी बँकेला दाद देत नव्हतो. आता मात्र माझ्याच चुकीने मी ते कार्ड घालवून बसलो होतो.
कामावर पोचल्यावर सगळी कामे हातावेगळी करून मी नवीन कार्डसाठी ऑनलाइन विनंती करायला खाते उघडून बसलो. “डुप्लिकेट कार्ड” या सरदाखाली कार्ड हरविणे वा फाटणे असे दोनच पर्याय होते. माझे कार्ड तर गिळले गेले होते ! जखमेवर मीठ चोळण्यासाठीच त्यात म्हटले होते की डुप्लिकेट कार्डासाठी 200 रूपये प्रक्रीया शूल्क आकारले जाइल ! शेवटी मी हेल्पलाइनला फोन केला. पण मदत मिळण्यासाठी मला एटीएम नंबर द्यावा लागणार होता व तो माझ्याकडे वेगळा लिहिलेला नव्हता, पाठ तर नव्हताच नव्हता, अगदी त्यातला एक आकडा सुद्धा मला आठवत नव्हता ! शेवटी घरी फोन करून तो नंबर मिळविला. मग ग्राहक सेवा अधिकार्याशी बोलून सगळा प्रकार सांगितला व दूसरे कार्ड देण्याची विनंती केली.
काही क्षण शांततेत गेल्यावर त्याने मला वाढदिवसाच्या शुभेच्छा दिल्या व त्या प्रीत्यर्थ एरवी पडणारे 200 रूपये प्रक्रीया शूल्क माफ केले. अर्थात याचे मला अप्रूप वाटले नाही, त्या साल्याला नक्कीच आसूरी आनंद झाला असणार ! गेली पाच वर्षे बँकेला दाद न देणारा नाठाळ ग्राहक आपल्याच कर्माने गोत्यात आला होता. सुंठीवाचून खोकला गेला होता. आता डेबिट कार्ड त्याच्या माथी मारून वर्षाला 100 रूपयाचा मीटर चालू झाला होता. प्युअर एटीएम गमावून बसलेला बँकेचा मी शेवटचा ग्राहक तर नसेन ?
“ ना खाया ना पिया ग्लास फोडा बारा आना” तसे “ना पैसा मिला ना कार्ड, भरो 200 रुपया चार्ज !
२ टिप्पण्या:
यासाठी नेहमी कार्ड स्वैपा करणारे एटीएमच वापरायचे. तीनवेळा एटीएम पिन नंबर चुकीचा टाकला तरी मशीन कार्ड जप्त करते, पण ते नष्ट करते हा शोध नवीनच आहे, कोटक ने नाव बदलून काटक करायला हवेय :)
माझाही असाच एक 'एटीएम' अनुभव आठवला!!
टिप्पणी पोस्ट करा